Quelltext der Seite Oosterwijck, Severyn/nl

'''Severyn Oosterwijck''' 
{{andere talen|[[Oosterwijck, Severyn/de|de]]}}

Nederlandse Uurwerkmaker.


Severyn Oosterwijck wordt op verschillende manieren geschreven, de hier gehanteerde versie is zoals deze op een gravering op de cartouche van een klok voorkomt. Andere schrijfwijzes zijn
Severijn Oosterwijck en Severyn Oosterwyck. 

== Biografie van Severyn Oosterwijck ==
Severyn Oosterwijck moet geboren zijn voor [[1637]], zoon van  Adam Oosterwijck uurwerkmaker in  Middelburg  welke rond 1649 bij [[Visbagh, Pieter/nl|Pieter Visbagh]] werkzaam was.
Severyn is overleden waarschijnlijk tussen [[1690]] en [[1694]]. Hij huwde in [[1657/de|1657]] te Rotterdam met Sara Jans van Dueren. Severyn wordt voor het eerst in Den Haag genoemd in [[1658/de|1658]], wanneer zij eerste zoon Adam geboren wordt. Hij was werkzaam als uurwerkmaker in Den Haag tussen [[1658/de|1658]] (mogelijk al eerder) en [[1685]].<br>
Hij verkreeg in [[1659/de|1659]] de burgerrechten van Den Haag, en huurde in [[1660/de|1660]] een pand aan de westzijde van het Spui [http://maps.google.nl/maps?f=q&source=s_q&hl=nl&q=Spui,+2512+Den+Haag,+Zuid-Holland&sll=52.07766,4.308765&sspn=0.006014,0.005643&g=Torenstraat,+2513+Den+Haag,+Zuid-Holland&ie=UTF8&cd=2&geocode=FaGhGgMdMNpBAA&split=0&hq=&hnear=Spui&ll=52.076961,4.315696&spn=0.006119,0.013754&z=16 (deze locatie aanwijzen)] omschreven als “daer uithanckt de Keysers hoet”. In [[1661/de|1661]] kocht hij echter een ander pand aan het Spui dat al lang bekend stond onder de naam “De Drie Vergulde Mollen” ('''1'''), hier woonde hij nog in [[1677]] met zijn familie.<br> 
In [[1678]] verhuisde hij naar de Brouwersgracht [http://maps.google.nl/maps?f=q&source=s_q&hl=nl&geocode=&q=Brouwersgracht+Den+Haag,+Zuid-Holland&sll=52.076961,4.315696&sspn=0.006119,0.013754&ie=UTF8&hq=&hnear=Brouwersgracht,+Den+Haag,+Zuid-Holland&ll=52.075813,4.30825&spn=0.006119,0.013754&z=16 (deze locatie aanwijzen)] waar zijn weduwe in [[1696]] nog woonde. In het jaar dat hij het huis aan het Spui kocht had hij een leerling Pieter de Roo in dienst genomen. 

==Uurwerken van Oosterwijck, Severyn==
 
Na [[Coster, Salomon/nl|Salomon Coster]]'s dood in [[1659/de|1659]] werkte hij voor [[Huygens, Christiaan|Christiaan Huygens]] die bij hem slingeruurwerken bestelde voor buitenlandse afnemers. In [[1662/de|1662]]  maakte hij twee kopiën van Alexander Bruce's ( Second Earl of Kincardine) eerste  “Longitude” klok met slinger, (zoals Huygens die gezien had in London in 1661) welke door kapitein Holmes getest werden. Tussen [[1663/de|1663]] en [[1665/de|1665]] maakte hij voor Huygens meerdere experimentele slingeruurwerken met secondeslinger, waarvan er een gezonden werd naar [http://nl.wikipedia.org/wiki/William_Brouncker William Brouncker], president van de Royal Society in Londen.
Een andere klok was bestemd voor [http://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Moray Sir Robert Moray] in Maastricht. Bij deze experimenten werd ook Huygens remontoir opwinding gebruikt. De klok met secondeslinger, spillegang en cycloïdale bogen voor William Brouncker heeft een wijzerplaat welke is ingedeeld op de wijze die we nu kennen als “Regulateur” wijzerplaat. Een grote minutenwijzer in het midden. Daarboven een secondewijzer tussen de middenas en de minutenring. De urenaanduiding aan de onderkant tussen de middenas en minutenring. Deze klok met regulateur wijzerplaat is nagenoeg identiek aan de klok van [[Thuret, Isaac/nl|Isaac Thuret]] in het Boerhaave-museum in Leiden

Severyn Oosterwijck had vier zonen  welke uurwerkmaker werden, drie daarvan zijn bekend.
Adam Oosterwijck ([[1658/de|1658]]-[[1695/de|1695]]) met wie Severyn in [[1688]] het Haagse Gilde van Klokkenmakers oprichtte en daarvan de eerste deken werd. Twee andere zonen, Johan Oosterwijck en Jacob Oosterwijck ([[1662/de|1662]] -[[1711]]), waren eveneens uurwerkmaker, resp. in Amsterdam en Rotterdam.  Van Severyn en Johan is een gecompliceerde tafelklok met carillon bekend, gesigneerd: Severyn en Johan Oosterwijck Amsterdam, deze klok heeft een looptijd van een maand.
Deze klok staat afgebeeld in In Uhren van Bertele-[[Bassermann-Jordan, Ernst Ferdinand Otto von|Bassermann-Jordan]] op bladz. 206.


('''1''') Volgens andere gegevens zou een pand in Rotterdam "De Vergulde Mollen" in bezit geweest zijn van Jacob Oosterwijck. Het pand dat er van 1645 tot 1906 gestaan heeft was gelegen
aan De Botersloot 101 in Rotterdam. [http://maps.google.nl/maps?f=q&source=s_q&hl=nl&geocode=&q=Botersloot+101+Rotterdam,+Zuid-Holland&sll=51.922541,4.495339&sspn=0.012281,0.027509&ie=UTF8&hq=&hnear=Botersloot+101,+3011+Rotterdam,+Zuid-Holland&ll=51.922964,4.486799&spn=0.012281,0.027509&z=15 (deze locatie aanwijzen)]  

==Weblinks==

* [http://www.antique-horology.org/Oosterwijck/Default.htm Antique-Horology: A Royal Haagse Klok] 
* [http://www.antique-horology.org/gallery/asp/object.asp?id=3721 Mentink & Roest: Severijn Oosterwijck]
* [http://www.boomtime.nl/(2q5cmmivnmldn5uay41xap45)/default.ashx?documentid=1541 Tijd voor klokken: Slingerklok door Severijn Oosterwijck]

==Bronnen== 
* R. Plomp: Early Dutch Spring-driven clocks (1979). ISBN 9063970218; ISBN 9789063970215 
* Christiaan Huygens, 1629-1695: Een quaestie van tijd (Leiden 1979/1988) Museum Boerhaave; ISBN 9062920454; ISBN 9789062920457  
* Christiaan Huygens, 1657-1710: Octrooi op de Tijd (Leiden 1979/1988) Museum Boerhaave; ISBN 9062920489
* A.C. van Helden, Rob H. van Gent, De Huygenscollectie, Leiden 1995, pp.14,15 Museum Boerhaave  
* Hans Hooijmaijers, Telling Time, Leiden 2005, pp. 30,31 Museum Boerhaave  


[[Kategorie:Biografieën‎]]
[[Kategorie:Biografieën‎ O]]
[[Categorie:Nederlands]]