Hoogendijk, Steven/nl

Hoogendijk, Steven

andere talen: de

Steven Hoogendijk

Tafelklok van Steven Hoogendijk, Rotterdam

Wijzerplaat van de tafelklok

Nederlandse horlogemaker en natuurkundige

Steven Hoogendijk werd in 1698 geboren en was de zoon van uurwerkmakers-echtpaar Adriaen Hoogendijk en Elisabeth Tracy. Zijn grootvader was een horlogemaker en opticien Steven Tracy.

Samen met een aantal anderen stichtte Steven Hoogendijk in 1769 het "Bataafs Genootschap voor Proefondervindelijke Wijsbegeerte", een maatschappij voor experimentele filosofie, waarvan de belangrijkste doelstelling, de invoering van de stoommachine in Nederland was. Met de steun van dit genootschap en op eigen kosten werd in Engeland, een dergelijke machine gekocht en geplaatst in een oude gebouw, de kruidtoren aan de stadsrand van Rotterdam. Op 9. maart 1776 werd de machine voor het eerst in gebruik genomen. De machine zelf bleek uitstekend te voldoen, maar de door Hoogendijk zelf ontworpen houten pompen bleken niet tegen de druk bestand en begaven het al snel. Sindsdien draaide de machine alleen maar af en toe voor belangstellenden. Dit maakte toch zo'n indruk dat in 1787 een nieuwe stoommachine in de polder Blijdorp (300 ha) werd gebouwd. Deze voldeed wel aan de verwachtingen met de theoretische capaciteit van 1750 kubieke voet waterverplaatsing per minuut. De effectieve capaciteit bleek slechts 5% lager te liggen.

Steven Hoogendijk stierf in 3. juli 1788, in zijn geboortestad Rotterdam werd een staat naar hem vernoemd.
Het "Bataafs Genootschap voor Proefondervindelijke Wijsbegeerte" is nog steeds actief