Datei:Amsterdamer Bodenstanduhr Gerrit Marcus ca. 1770 (3).jpg

Beschreibung

Detail Zifferblatt Amsterdamer Bodenstanduhr Gerrit Marcus ca. 1770

Alle Bildrechte liegen bei Museum Speelklok. Diese Abbildung ist urheberrechtlich geschützt und steht nicht unter einer freien Lizenz. Für anderweitige Nutzungen außerhalb von Watch-Wiki ist die schriftliche Zustimmung des Urheberrechtsinhabers nötig.

Titel Staand horloge met bellen
Vervaardiger Gerrit Marcus
Plaats Amsterdam
Jaar 1779
Objectnummer 0959
Objectcategorie mechanische instrumenten met bellen, uurwerken met speelwerk
Objectnaam uurwerk met bellen, staande klok
Beschrijving:
De klok heeft een slagwerk dat op hele en halve uren op twee bellen slaat. Op de wijzerplaat lees je een indicatie van de seconden, minuten, uren, dag, datum, maand en welke melodie is geselecteerd.
De voorkant en voet van de met notenhout gefineerde eikenhouten kast, is ingelegd met delicate marqueterie van bloemen en muziekinstrumenten.
Begeleidende teksten De klok heeft 10 bellen met 19 hamers en kan 12 deuntjes spelen: 'Schouburg', of 'De savoyaardse meisjes'; Aria ('Que vous trompettez'); 'Wilhelmus' (volkslied); 'Mars van Dessau'; 'Medousen' of 'Mars van Boufflers'; een contre-danse; een gigue; 'De Vrientschap' of 'Hoe zoet is het daar de vriendschap woont'; 'Folie d'Espagne'; 'Rigaudon'; 'De klapperman'; 'Nuijalokke' of 'Jalousie'.

Aan het einde van de 18e eeuw veranderde de bouwstijl van staande klokken enigszins. Op deze klok zit de wijzerplaat bijvoorbeeld iets hoger dan op eerdere exemplaren, en verschijnt er een schilderij (hier van mensen die langs een fontein lopen in een groen, met bomen omzoomd park) onder de wijzerplaat. De details in vormgeving zijn zowel typisch Nederlands, als een afspiegeling zijn van veranderende stilistische keuzes uit deze tijd. De drie vergulde houten beelden die de klok bekronen - Atlas die de wereld op zijn schouders draagt, en twee trompet blazende engelen aan weerszijden van hem - zijn veel voorkomende figuren voor Nederlandse klokornamenten.
Afmetingen
geheel hoogte: 300 cm
geheel breedte: 76 cm
geheel diepte: 38 cm
cilinder lengte: 15 cm
cilinder diameter: 9.5 cm
Trefwoorden: programmadrager: cilinder
geluidsbron: bellen
aandrijving: gewichten
echappement: ankergang